Wat is er mis met zullen en kunnen?
‘We kunnen direct na gunning met de implementatie beginnen.’ Prima zin, op het eerste oog. Grammaticaal correct. Toch hoor je vaak dat het beter is om ‘kunnen’ en ‘zullen’ te vermijden in offertes en aanbestedingsteksten. Waarom eigenlijk?
Om dat te begrijpen, duiken we samen even de taalkunde in. Of misschien moeten we zeggen: snorkelen. Want we gaan niet te diep en we houden het kort!
Modale werkwoorden
‘Kunnen’ is een van de zes modale werkwoorden in het Nederlands. Taalkundigen noemen deze werkwoorden zo omdat ze een ‘modaliteit’ uitdrukken, een manier waarop je iets doet:
| Werkwoord | Modaliteit |
| moeten | verplichting |
| mogen | toestemming |
| zullen | waarschijnlijkheid |
| kunnen | mogelijkheid |
| willen | wens |
| hoeven | ontbrekende noodzaak |
Met een modaal werkwoord geef je een andere lading aan een werkwoord. Ik moet helpen, ik mag helpen, ik zal helpen.
Superhandig in het dagelijks leven, maar ongewenst als je een tendertekst of offerte schrijft. Ze klinken vaak niet krachtig of overtuigend. Een paar voorbeelden van ‘kunnen’ en ‘zullen’ laten dit zien:
Hoe schrijf je een offerte zonder ‘kunnen’?
Met ‘kunnen’ beschrijf je een mogelijkheid. Dat klinkt allesbehalve zeker en duidelijk. Gelukkig vermijd je ‘kunnen’ eenvoudig:
| Niet: | ‘Wij kunnen direct na gunning met de implementatie beginnen.’ |
| Waarom | Deze zin klinkt niet als een garantie maar als een suggestie. En daar kunnen beoordelaars weinig mee. |
| Wel: | ‘Wij beginnen direct na gunning met de implementatie.’ |
Hoe schrijf je een offerte zonder ‘zullen’?
Met ‘zullen’ beschrijf je iets wat waarschijnlijk gaat gebeuren. Ook dat kan anders:
| Niet: | ‘Wij zullen direct na gunning met de implementatie beginnen.’ |
| Waarom | Deze zin is omslachtig. Bovendien klinkt de zin als een belofte in plaats van een garantie, waardoor er een lichte onzekerheid in de zin sluipt. |
| Wel: | ‘Wij beginnen direct na gunning met de implementatie.’ |
Vaak is ‘zullen’ niet nodig: er zijn andere werkwoorden die een toekomst beschrijven en veel inhoudelijker zijn.
| Niet: | ‘De behoefte aan zelfbediening zal de komende jaren veel hoger zijn.’ |
| Wel: | ‘De behoefte aan zelfbediening neemt de komende jaren sterk toe.’ |
Het werkwoord ‘gaan’ wordt vaak gebruikt in de betekenis van ‘zullen’. In dat geval geldt natuurlijk hetzelfde.
In het kort
- Zonder ‘kunnen’ en ‘zullen’ is je offerte of aanbestedingstekst duidelijker, concreter en overtuigender.
- Bovendien heb je minder woorden nodig.
- Doe dus altijd even een check en herschrijf je zinnen als je ‘kunnen’ en ‘zullen’ tegenkomt.
